1. Wstęp
W artykule przedstawione zostaną różnice między reklamacją, rękojmią, gwarancją oraz niezgodnością towaru z umową, a także prawa kupującego w przypadku reklamacji towaru. Wiedza na ten temat pozwoli lepiej zrozumieć, jakie uprawnienia przysługują konsumentom oraz jak postępować, gdy zakupiony towar okazuje się wadliwy.
2. Reklamacja
2.1. Czym jest reklamacja?
Reklamacja to zgłoszenie przez kupującego (konsumenta) wady towaru lub usługi, z żądaniem naprawy, wymiany, obniżenia ceny lub zwrotu pieniędzy. Kupujący ma prawo reklamować wadliwy towar zarówno na podstawie rękojmi, jak i gwarancji, jeżeli taka została udzielona.
2.2. Procedura reklamacyjna
Kupujący może zgłosić reklamację na różne sposoby, np. osobiście, telefonicznie, mailowo czy pisemnie. Ważne jest, aby zgłoszenie zawierało:
- dane kupującego,
- opis wady,
- datę zakupu,
- żądanie kupującego (naprawa, wymiana, obniżenie ceny, zwrot pieniędzy).
Sprzedawca ma 14 dni na odpowiedź na reklamację. Jeśli nie odpowie w tym czasie, uważa się, że uznał reklamację za zasadną.
3. Rękojmia
3.1. Definicja rękojmi
Rękojmia to prawo przysługujące kupującemu na podstawie Kodeksu cywilnego, które zobowiązuje sprzedawcę do odpowiedzialności za wady fizyczne i prawne towaru. Rękojmia obejmuje zarówno towary nowe, jak i używane, a okres rękojmi wynosi 2 lata od daty zakupu.
3.2. Przypadki, w których można skorzystać z rękojmi
Kupujący może skorzystać z rękojmi, jeśli towar posiada wady fizyczne (np. uszkodzenia, braki) lub wady prawne (np. ograniczenia w korzystaniu z towaru z powodu praw osób trzecich). W przypadku rękojmi kupujący może żądać:
- naprawy towaru,
- wymiany towaru na nowy,
- obniżenia ceny,
- odstąpienia od umowy i zwrotu pieniędzy.
Wybór żądania należy do kupującego, jednak sprzedawca może zaproponować inne rozwiązanie, jeśli spełnienie żądania kupującego jest niemożliwe lub wiąże się z nadmiernymi kosztami.
3.3. Wyłączenie rękojmi
Rękojmię można wyłączyć tylko w umowie między przedsiębiorcami, a nie w umowie konsumenckiej. Jeśli jednak sprzedawca spróbuje wyłączyć rękojmię w umowie z konsumentem, taki zapis będzie nieważny.
4. Gwarancja
4.1. Czym jest gwarancja?
Gwarancja to dobrowolne zobowiązanie sprzedawcy lub producenta do naprawy, wymiany lub zwrotu pieniędzy w przypadku wadliwego towaru. Gwarancja może być dodatkowo udzielana na towar, obok rękojmi, i stanowić dodatkowe zabezpieczenie dla kupującego. Okres gwarancji oraz sposób jej realizacji są określone w dokumencie gwarancyjnym.
4.2. Różnice między gwarancją a rękojmią
- Gwarancja jest dobrowolna, rękojmia obowiązkowa.
- Gwarancję udziela producent lub sprzedawca, rękojmię zawsze sprzedawca.
- Gwarancja może mieć dłuższy okres niż rękojmia.
- Warunki gwarancji są określone w dokumencie gwarancyjnym, a rękojmi wynikają z Kodeksu cywilnego.
5. Niezgodność towaru z umową
5.1. Definicja niezgodności towaru z umową
Niezgodność towaru z umową ma miejsce, gdy zakupiony towar nie spełnia wymogów określonych w umowie sprzedaży, a także gdy nie odpowiada opisowi, którego dokonał sprzedawca przed zawarciem umowy. Przykłady niezgodności towaru z umową to:
- dostarczenie innego towaru niż zamówiony,
- brak cech towaru, które zostały przedstawione przez sprzedawcę,
- towar nieodpowiadający potrzebom zgłoszonym przez kupującego,
- towar nieposiadający właściwości, które zwykle powinien posiadać.
5.2. Jak zgłosić niezgodność towaru z umową
Kupujący może zgłosić niezgodność towaru z umową w terminie 2 lat od daty zakupu. Zgłoszenie powinno zawierać:
- dane kupującego,
- opis niezgodności,
- datę zakupu,
- żądanie kupującego (naprawa, wymiana, obniżenie ceny, zwrot pieniędzy).
W przypadku niezgodności towaru z umową, sprzedawca ma obowiązek spełnić żądanie kupującego. Jeśli sprzedawca nie odpowie na zgłoszenie w ciągu 14 dni, uważa się, że uznał żądanie za zasadne.
6. Podsumowanie
Reklamacja, rękojmia, gwarancja oraz niezgodność towaru z umową to różne pojęcia związane z prawami kupującego w przypadku wadliwego towaru. Ważne jest, aby zrozumieć te różnice, aby wiedzieć, jakie uprawnienia przysługują kupującemu i jak postępować w przypadku reklamacji.
Warto pamiętać, że rękojmia jest prawem przysługującym kupującemu z mocy Kodeksu cywilnego, a gwarancja jest dodatkowym zobowiązaniem sprzedawcy lub producenta. Niezgodność towaru z umową występuje, gdy towar nie spełnia wymogów określonych w umowie sprzedaży lub opisie sprzedawcy.
W przypadku zgłaszania reklamacji, kupujący powinien pamiętać o przedstawieniu informacji dotyczących wady, daty zakupu oraz swoich żądań. Sprzedawca ma obowiązek odpowiedzieć na reklamację w ciągu 14 dni.
7. Źródła
- Kodeks cywilny.
- Ustawa o prawach konsumenta z dnia 30 maja 2014 r. (Dz.U. 2014 poz. 827).
- Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej z dnia 27 lipca 2002 r. (Dz.U. 2002 nr 141 poz. 1176).
- Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów z dnia 2 marca 2000 r. (Dz.U. 2000 nr 22 poz. 271).